Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem en bankverzekeraar ING hebben een akkoord gesloten over de Amerikaanse rommelhypotheken van ING. De staat zou er positief moeten uitspringen, maar daar zitten nog wel wat haken en ogen aan.

ING en het ministerie van Financiën maakten de deal vrijdag bekend.

Bankverzekeraar ING kwam eind 2008 in grote problemen vanwege de paniek op financiële markten rond Amerikaanse rommelhypotheken. ING had daar stevig in belegd en zag zich gedwongen dekking te zoeken bij de Nederlandse overheid.

De bankverzekeraar kreeg een directe kapitaalinjectie van 10 miljard euro en daarnaast sloten ING en de staat begin 2009 een overeenkomt, waarbij de staat garant ging staan voor 80 procent van ING’s portefeuille met zogenoemde Alt-A hypotheken. Die had op papier een waarde van 24 miljard euro.

Staat neemt restant rommelhypotheken over

Via een complexe constructie kreeg de staat de rente en aflossingen op de portefeuille vergoed en betaalde de staat ING vergoedingen voor de financiering en het beheer van de portefeuille.

Deze constructie wordt nu op gedoekt.

Onder meer door aflossingen van Amerikaanse huiseigenaren is de omvang van de Amerikaanse hypotheekportefeuille inmiddels geslonken tot een geschatte waarde van 6,4 miljard euro. Deze portefeuille koopt de staat nu over van ING. Tegelijk lost de overheid met de verkoopopbrengst een lening af die ING aan de staat had verstrekt. Deze lening heeft een waarde van 6 miljard euro.

Bedoeling is om het restant van de Alt A-portefeuille binnen een jaar te verkopen, zo liet het ministerie van Financiën vrijdag weten. Dat kan per saldo een boekwinst voor de staat van 400 miljoen euro opleveren.

Tegenvallertje begrotingstekort

Dijsselbloem heeft echter nog wel een probleempje, waarvoor hij compensatie heeft geëist en gekregen van ING. In de oorspronkelijke constructie kreeg de staat jaarlijks een garantievergoeding van ING en deze inkomsten waren al ingeboekt voor het begrotingssaldo.

Het wegvallen van de ingeboekte garantievergoedingen zorgt in principe voor een hoger begrotingstekort, wat zeker dit jaar en volgend jaar slecht uitkomt. Het kabinet doet er immers alles aan om het begrotingstekort richting de drie procent te krijgen in 2014, zoals de Europese regels eisen.

In ruil voor het opdoeken van de garantieconstructie betaalt ING nu eenmalig nog eens 395 miljoen euro aan de staat. Dit zorgt ervoor dat het negatieve effect van het wegvallen van de garantievergoeding op de begroting dit jaar beperkt blijft tot 233 miljoen euro, laat het ministerie van Financiën weten.

Als de staat erin slaagt om het restant van de rommelhypotheken volgend jaar tegen 6,4 miljard euro te verkopen, levert dat in 2014 echter een papieren boekwinst op van ongeveer 400 miljoen euro voor de staat (rekening houdend met terugbetaling van 6 miljard euro die is geleend van ING). Naast de aflossing van 6 miljard aan ING kan ook de 400 miljoen boekwinst worden ingezet voor verlaging van de staatsschuld, zodat die miljarden lager uitvalt in 2014.

Voor ING betekent het beëindigen van de garantieconstructie met de rommelhypotheken dat de bank minder buffers hoeft aan te houden om eventuele tegenvallers van de Alt A-portefeuille op te vangen. Per saldo komt de zogenoemde kernkapitaalratio van ING - die de eigen buffers meet, afgezet tegen de naar risico gewogen bezittingen - hierdoor 0,1 procentpunt hoger uit.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl